Bạn đã biết cách xử lý khi bị say nắng, say nóng?

BẠN ĐÃ BIẾT CÁCH XỬ LÝ KHI BỊ SAY NẮNG, SAY NÓNG?

  • Ngày đăng : 02/06/2017
  • |
  • 1,889 lượt xem

1. Nguyên nhân

Say nắng

Say nắng là hiện tượng thường xuyên gặp phải với những ai có thời gian lao động hoặc đi quá lâu ngoài trời nắng. Những tia nắng gắt chiếu thẳng vào vùng gáy hoặc cổ chính là nguyên nhân làm rối loạn điều hòa thân nhiệt và mất nước cấp của cơ thể. Say nắng nếu không kịp thời xử lí sẽ dẫn đến dấu hiệu thần kinh sớm, tổn thương có thể hồi phục hoặc không hồi phục. Một số trường hợp có thể có tụ máu dưới màng cứng và trong não.Say nóng

Say nóng 

Là tình trạng mất nước toàn cơ thể kèm theo rối loạn điều hòa thân nhiệt, rối loạn vận mạch mà bản chất là do trung tâm điều hòa thân nhiệt không thích ứng với điều kiện thời tiết xung quanh. Hai tác nhân vật lý chính tác động và gây stress với cơ thể chính là ánh nắng mặt trời và sức nóng. Người bị say nóng thường hoạt động ở ngoài trời khi nhiệt độ quá cao, cùng với việc phải phơi mình quá lâu dưới ánh nắng mặt trời hoặc phải làm việc trong điều kiện môi trường nhiệt độ cao nóng bức (hầm lò, trong phòng kín...), hoặc hoạt động thể lực quá sức ở người trẻ (chơi các môn thể thao cường độ cao, làm việc nặng nhọc kéo dài)... sẽ dẫn đến hiện tượng lượng nhiệt sinh ra và lượng nhiệt hấp thu lớn hơn nhiều so với lượng nhiệt cơ thể tỏa ra môi trường xung quanh.

Đau đầu là hiện tượng thường gặp phải khi bị say nắng, say nóng.

Đau đầu là hiện tượng thường xuyên gặp phải khi bị say nắng.

2. Biểu hiện

- Tăng thân nhiệt chính là đặc điểm chung của cả say nóng và say nắng. Khi thân nhiệt tăng sẽ dẫn tới tăng quá trình đào thải mồ hôi làm cơ thể mất một lượng nước lớn, hiện tượng này nếu không được bù kịp thời sẽ dẫn tới hậu quả giảm khối lượng tuần hoàn gây trụy tim mạch, rối loạn chất điện giải nặng có thể gây tử vong. Một yếu tố nguy cơ nữa khi nhiệt độ cơ thể tăng cao sẽ gây rối loạn hoạt động chức năng của rất nhiều cơ quan như tim mạch, hô hấp, thần kinh...

 - Da nóng và khô, mệt lả, đau đầu, khó ở, đỏ mặt, nôn mửa và tiêu chảy. Một số triệu chứng khác có thể xảy ra như giảm khả năng đánh giá, cử chỉ kỳ cục, ảo giác, thay đổi ý thức, lẫn lộn, mất định hướng và hôn mê, co giật.

Tuy nhiên, các biểu hiện của say nắng, say nóng có thể tùy theo mức độ tăng thân nhiệt và thời gian. Có thể từ những biểu hiện nhẹ ban đầu là tăng nhịp tim, tăng nhịp thở, hồi hộp trống ngực rồi đến trạng thái mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, nhức đầu, tay chân rã rời, kích thích nhẹ, khó thở tăng dần, chuột rút... và cuối cùng là ngất, hôn mê, trụy tim mạch, tử vong.

Bạn nên thường xuyên uống nước để bổ sung lượng nước bị thiếu hụt cho cơ thể.

Bạn nên thường xuyên uống nước để bổ sung lượng nước bị thiếu hụt của cơ thể.

3. Cách xử trí

Trong trường hợp, người thân bị say nóng hoặc say nắng, bạn nên nhanh chóng tiến hành những biện pháp sơ cứu ngay lập tức khi chưa có sự hỗ trợ của nhân viên y tế hay phương tiện y tế

- Nhanh chóng tiến hành giảm thân nhiệt cho nạn nhân: Chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió, cởi bỏ bớt quần áo, cho uống nước mát có pha muối, chườm lạnh bằng khăn mát hoặc nước đá ở những vị trí có động mạch lớn đi gần ngoài da như nách, bẹn, cổ. Việc tiến hành giúp bệnh nhân hạ nhiệt là vô cùng quan trọng và cần thiết. Bởi say nắng, say nóng nguyên nhân là do thân nhiệt tăng và mất nước.

- Nếu nạn nhân hôn mê không uống được nước hoặc nôn liên tục, sốt tăng liên tục, kèm các triệu chứng đau bụng, đau ngực, khó thở thì phải nhanh chóng chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Trong quá trình vận chuyển vẫn thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.

- Tại các trung tâm y tế, nạn nhân sẽ được truyền bù nước và điện giải cũng như các biện pháp hỗ trợ khác. Trong trường hợp nạn nhân sốt cao có thể dùng paracetamol để hỗ trợ hạ sốt. Nếu có co giật phải dùng các thuốc chống co giật cho bệnh nhân. Trường hợp nạn nhân hôn mê có thể phải đặt ống nội khí quản thở máy.

4. Cách phòng chống

- Hạn chế làm việc quá lâu ngoài trời nắng hoặc trong môi trường nóng bức cũng như tránh các hoạt động thể lực quá sức.

- Trang bị đầy đủ thiết bị chống nắng khi lao động, làm việc ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính,…

- Làm thoáng mát môi trường làm việc, đặc biệt là các công xưởng, hầm lò rất có ý nghĩa trong việc phòng chống say nắng, say nóng.

- Thường xuyên uống nước dù chưa khát. Nên uống nhiều nước có pha muối hoặc tốt nhất là uống dung dịch oresol, nước trái cây.

- Nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát từ 15-20 phút định kì sau khoảng 45 phút làm việc dưới thời tiết nắng nóng.

 Phòng chống và xử trí khi gặp trường hợp say nắng, say nóng là rất quan trọng, đặc biệt trong những ngày hè khắc nghiệt. Senny hi vọng bạn đã có thêm những kinh nghiệm nếu gặp phải trường hợp không mong muốn này!